پشت‌پای ریاض به عمرالبشیر/ خداحافظی بوتفلیقه و مصادره انقلاب الجزایر/ لیبی، چهارراه تقابل جهانی/پیروزی اسلامگرایان در تونس
تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۳۸۱۸۶۶
«جعفر قنادباشی» کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به مهمترین تحولات آفریقا در سال ۱۳۹۸ در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: مهمترین تحولات سال گذشته قاره سیاه حول محور کشورهایی مانند لیبی، سودان، تونس و الجزایر می‌گردد که هر کدام از آنها باعث رخدادهای بزرگی شدند. در سودان شاهد بودیم که پس از ۳۰ سال، «عمرالبشیر» از ریاست جمهوری این کشور خلع شد و بحران‌های داخلی به حدی افزایش پیدا کرد که مردم دست به اعتراض‌های گسترده در این کشور زدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مصادره انقلاب سودان
وی ادامه داد: باید متوجه باشیم که عمرالبشیر تماماً به سعودی‌ها در یک راستا حرکت کرد و حتی در جنگ یمن شاهد اعزام نیروهای بسیار زیادی از سودان به یمن بودیم که تحت فرمان عربستان دست به جنایات مختلف زدند و بسیاری از آنها در یمن کشته شدند. همین موضوع به علاوه مسائل و مشکلات اقتصادی باعث شد تا مردم سودان علیه وی قیام کنند و در نهایت سقوط عمرالبشیر از حاکمیت این کشور را شاهد بودیم. در این میان شاید مساله اصلی سقوط عمرالبشیر باشد اما واقعیت این است که موضوع اصلی پس از ساقط شدن او، انحراف در جریان انقلاب است. باید متوجه باشید که روند انقلاب سودان تا حد بسیار زیادی منحرف و مصادره شد؛ به گونه‌ای که نظامیان این کشور مجدداً امور را به دست گرفتند و اساساً شورای نظامی سودان تمام امور را به دست خود گرفتند و تنها ترکیب حکومت تغییر کرد و برخی از سیاست‌های این کشور دگرگون شد. این در حالی است که نظامیان سودان همچنان تحت حمایت و زیر نظر مستقیم عربستان و امارات کار می‌کنند و این کشور همچنان آبستن اعتراضات گسترده است. به همین دلیل معتقدم که انقلاب سودان را باید منحرف و مصادره شده بدانیم.
کناره‌گیری بوتفلیقه از قدرت در الجزایر
این تحلیلگر مسائل آفریقا با اشاره به حوادث رخ داده در الجزایر طی سال ۱۳۹۸، گفت: پس از ۲۰ سال شاهد آن بودیم که «عبدالعزیز بوتفلیقه» از ریاست جمهوری الجزایر کنار کشید. او نتوانست در انتخابات مردم و احزاب را با خود همراه کند و به همین دلیل به این نتیجه رسید که باید از قدرت کناره‌گیری کند. این در حالی بود که پس از کناره‌گیری او، ارتش زمام امور را در دست گرفت و در نهایت نظامی‌ها وارد میدان شدند و نگذاشتند انقلاب الجزایر به نتیجه برسد. در این میان مردم الجزایر هر سه‌شنبه برای اعتراض به وضعیت موجود به خیابان‌ها می‌آمدند و به شرایط کنونی (خصوصاً برخورد قهرآمیز نظامیان) اعتراض می‌کردند؛ چراکه از نظر آنها تغییر در ساختار حکومت الجزایر انجام نشده بود و خواسته‌های آنها تماماً بایکوت شد. در این وضعیت پنج نامزد برای انتخابات ریاست جمهوری الجزایر مشخص شدند و ارتش بدون توجه به خواست مردم انتخابات را برگزار کرد که در نهایت «عبدالمجید تبون» در انتخابات ریاست جمهوری الجزایر پیروز شد. در این انتخابات میزان مشارکت بسیار پائین بود اما به هر ترتیب انقلاب مردم الجزایر هم ناکام ماند.
لیبی، کانون لشگرکشی جهانی
قنادباشی افزود: یکی از تحولات مهم دیگر که ددر حوزه آفریقا رخ داد، مسائل مربوط به لیبی بود. از اواسط سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۹) شاهد آن بودیم که نیروهای ژنرال خلیفه حفتر به سوی طرابلس راه افتادند تا بتوانند با حمایت دولت مستقر بر طُبرق دولت وفاق ملی به رهبری فائز السراج را سرنگون کند و همین موضوع باعث شد تا این کشور به کنانو درگیری‌های جدید تبدیل شود؛ چراکه بسیاری از کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای نکه بتوانند منافع خود را حفظ کنند، از یک طرفِ این منازعه حمایت کردند. به عنوان مثال عربستان، مصر، اردن، امارات، آمریکا، فرانسه، بریتانیا و تا حدودی روسیه در حال حمایت از خلیفه حفتر بودند و در سوی دیگر قطر، ترکیه و تا حدودی ایتالیا در حال حمایت از فائز السراج بودند، اما در نهایت فائز السراج به این نتیجه رسید که توان اشغال طرابلس را ندارد و در اینجا بود که روسیه و ترکیه برای انعقاد قرارداد آتش‌بس به میدان آمدند ولی باز هم موفق نبودند. این نکته نباید فراموش شود که تمام بازیگران دخیل در پرونده لیبی تماماً به دنبال نفت و گازِ این کشور هستند و هیچ چیز برای آنها مهم نیست.
خیزش «قیس سعید» در تونس
وی در پایان خاطرنشان کرد: در مورد پرونده لیبی شاهد بودیم که نشست برلین در مورد لیبی نتیجه خاصی در بر نداشت و خروجی خاصی نداشت؛ به همین دلیل رقابت‌ها و منازعه در این کشور همچنان به قوت خود باقیست ولی آینده آن با وجود این اختلاف‌ها نامشخص است. در این میان آخرین تحول مهمی که در سال گذشته و در حوزه آفریقا رخ داد، مسائل تونس بود. باید متوجه باشیم که درگذشت «محمد باجی قائد السبسی» که از سال ۲۰۱۴ رئیس جمهور تونس بود همه چیز را به هم ریخت و در نهایت باعث شد تا زمان انتخابات این کشور تغییر کند و دو ماه زودتر برگزار شود. آنچه در این میان بسیار مهم و عجیب به نظر می‌آید این بود که شخصیت‌های حاضر در این انتخابات واقعاً وزن خاصی نداشتند؛ تا جایی که یک ثروتمند که مدت‌ها در زندان‌های سودان حضور محبوس بود هم به عنوان نامزد انتخاباتی این کشور وارد رقابت‌ها شد. درست است که در تونس اساساً تفکر لائیک‌ها خریدار دارد اما در این میان «قیس سعید» که یک حقوقدان اسلامگرا بود توانست به پیروزی دست پیدا کند و نشان داد که مواضع اسلامی همچنان در این کشور خریدار دارد.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: الجزایر انقلاب عمرالبشیر لیبی مصر ریاست جمهوری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۸۱۸۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زمان بازگشت به جنوب خط استوا
بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین قاره در نیم‌کره جنوبی با جمعیتی بیش از یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر. این قاره همچنین دومین قاره پرجمعیت جهان پس از آسیا نیز هست. آفریقا شامل ۵۴ کشور مستقل و کاملاً به رسمیت شناخته شده و هشت قلمرو است.
ماداگاسکار و چندین مجمع‌الجزایر نیز جزوی از این قاره هستند. الجزایر بزرگ‌ترین کشور این قاره در شمالی‌ترین بخش و حاشیه دریای مدیترانه آرمیده است و آفریقای جنوبی در جنوب این قاره یکی از شاهراه‌های کشتیرانی را در اختیار دارد و این هر دو کشور روابط بسیار خوبی با ایران دارند و هردو تاریخ بسیار تیره‌ای از حضور استعمار تجربه کرده‌اند.
این روزها اما مقامات عالی اقتصادی حدود ۴۰ کشور از این ۵۴کشور در ایران به سر می‌برند تا در دومین اجلاس ایران و آفریقا حضور پیدا کنند. اجلاسی که بیش از هرچیز عزم جزم ایران برای بازگشت فعالانه به قاره سیاه را به نمایش می‌گذارد؛ زیرا کشورمان پیش از این هم در دوره‌های مختلف به آفریقا رفته و در برهه‌هایی حتی توانسته با استفاده از فرهنگ غنی خود به نظام‌سازی هم بپردازد. حکومت فاطمیون در این قاره را شاید بشود یکی از معروف‌ترین حکومت‌هایی دانست که ارتباط تنگاتنگی با ما داشته‌اند.
اما با گذشت زمان روابط ایران با آفریقا متأثر از دو عامل مهم به‌شدت به محاق رفته است. این دو عامل هم چیزی نیست مگر ضعف مفرط نظامات حاکم بر ایران در دو دوره پهلوی و قاجار و همچنین حضور پررنگ استعمار در قاره زرخیز آفریقا. هردو این عوامل بیش از هرچیز به ضرر سیاهان تمام شده است.
با پیروزی انقلاب اسلامی دو اصل اساسی به سیاست خارجی ایران بازگشت که به‌طور خلاصه می‌توان آنها را این‌گونه تقریر کرد.
۱- ضدیت با امپریالیسم و استعمار: اولین و شاید مهمترین پیام امام خمینی(ره) در انقلاب کبیر ایشان ضدیت با استعمار مادی و معنوی است. امام(ره) با جهان شناسی خاص خود رسالت اصلی انسان را مبارزه برای رسیدن به قرب الهی تعریف می‌کردند و همین امر زمینه مبارزه با دشمنان این سلوک را فراهم می‌کند. پر واضح است اصلی‌ترین دشمن انسان در این مسیر طاغوت‌ها هستند که مستقیم از قدیمی‌ترین دشمن انسان، یعنی شیطان دستور می‌گیرند. به‌این شکل امام خمینی(ره) ضدیت با استعمار و امپریالیسم را در ادامه مبارزه فردی و جمعی با شیطان می‌دانند. همین اهمیت و گستردگی سبب شده این اصل به مهمترین اصل در سیاست خارجی ایران تبدیل شود.
۲- ثبات به نفع مردم: دومین اصل مهم انقلاب اسلامی در سیاست خارجی‌اش پس از تلاش برای آزاد شدن انسان‌ها از بندهای استعمار، رساندن آنها به ثبات است. این یک اصل قرآنی مهم است، آنجا که این کتاب مقدس امر به ایجاد اصلاح در امور برادران می‌کند. این‌گونه است که در پرونده‌ها و پروژه‌های مختلفی ایران تلاش کرده همواره نقش میانجی را داشته باشد.
این دو اصل مقدمات نظری ارتباطات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ایران را در هر نقطه دنیا تأمین کرده و می‌کند. مرور روابط ایران با قاره سیاه در دو دهه گذشته هم نشان از اجرایی شدن همین دو اصل دارد. ایران در کشورهای مختلف آفریقایی همواره تلاش کرده ملت این قاره را برای رهایی از چنگال استعمار غربی بیدار کند و به همین دلیل است که می‌بینیم از جنبش‌های این قاره حمایت می‌کند؛ چه این جنبش‌ها در الجزایر در شمال باشند، چه در آفریقای جنوبی در جنوب این قاره. همچنین ایران تلاش کرده با تأمین نیازهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دولت‌های مستقل به آنها برای بازگرداندن ثبات به این کشورها کمک کند. حضور ایران در لیبی، اتیوپی و حتی الجزایر را می‌توان در همین زمینه ارزیابی کرد.
بنابراین مرور اتفاقات تاریخی دو دهه گذشته نشان می‌دهد ایران تصمیم گرفته بار دیگر به جنوب خط استوا بازگردد.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»